Til baka

Aðrir sálmar

Taumhald útgjaldavaxtar

Hagvöxtur hér og þar – sem hefur áhrif

Það gleymist oft að skuld eins er ávallt eign einhvers annars. Hérlendis eru kjöraðstæður til að eiga skuldir vegna verðtryggingar og hárra vaxta. Í Bandaríkjunum, því óskalandi kapítalsins, þurfa eigendur skulda að geta þolað að tapa á þeim eignum vegna lélegra raunvaxta. Bankarnir hér fá 4% raunvexti á innstæður sínar nú og væntanlega áfram samkvæmt forsíðugrein. Það gerir vexti opinberra skulda einnig háa.

Verðbólgan vestanhafs hækkaði minna en búist var við í síðustu viku og er nú 2,4% þar, og stýrivaxtaviðmiðið er 4,25-4,5% sem gefur raunstýrivextir kringum 2% – þeim var haldið óbreyttum í vikunni. Þar greiðir seðlabankinn þó bönkum ekki vexti á innstæður heldur stýrir vaxtaganginum í lánum milli bankanna sjálfra.

Hagvaxtarhorfur dökkna nú stöðugt þar og er vert að benda lesendum á mjög áhugavert sex þátta samtal milli Martin Wolf og Paul Krugman í hlaðvarpi hjá Financial Times, sem er hálfnað og mun halda áfram inn í næsta mánuð.

Þá skrifaði seðlabankastjóri Evrópu, Christine Lagarde mjög merka grein á þjóðhátíðardaginn um möguleikana á því að evran taki við stærra alþjóðlegu hlutverki. Sem hefur verið á herðum dalsins en unnið er að því að brjóta niður hratt nú um stundir.

Opinber útgjöld hafa vaxið stöðugt hérlendis, án vandræða, vegna hagvaxtar en það hefur alveg gleymst að deila honum niður á mannfjölda. Líkt og forsætisráðherra vor gerði skilmerkilega grein fyrir í samtali í Háskóla Íslands í síðustu viku þá hefur hagvöxturinn í raun verið enginn.

Síðari grein blaðsins fjallar um mikilvægi útgjaldagreiningar. Þó varð þar að gera athugasemd við rangar upplýsingar í opinberum gögnum frá Íslandi til OECD. Gæði gagna og greining þeirra eru algerar frumforsendur réttra ákvarðana í efnahagsstjórn.

Í næstu viku kemur út stórt sumarblað Vísbendingar þar sem þemað er nýsköpun. Svo verður sumarhlé í júlí en næsta vikurit kemur út fljótlega eftir Verslunarmannahelgina.


Athugasemd ritstjóra við kökuritið með annarri grein vikunnar: Þó svo að Ísland segist gera útgjaldagreiningar (e. spending reviews) árlega samkvæmt opinberum gögnum frá OECD1 þá verður þess ekki vart í íslenskum gögnum að svo sé tilfellið, þó mögulega hafi verið gerð tilraun til þess fyrir einhverjum árum.