Til baka

Aðrir sálmar

Væntingar um virkni?

Peningastefnan, miðlun hennar og væntingar um framtíðarverðbólgu

Báðar greinar blaðs vikunnar fjalla um verðbólguna og peningastefnuna, með örlítilli áherslu á verðtrygginguna. Þær eru báðar með fyrirsögnum á spurnarformi. Því er viðeigandi að hér sé hún það einnig.

Ef að fyrir liggur – eins og kom fram hér í blaðinu í síðustu viku – að háu raunvextirnir hjá Seðlabankanum lækka ekki húsnæðisverð, þá er spurningin ennþá hvort að þeir geri það í framtíðinni. Verðbólgan samkvæmt vísitölu án húsnæðisliðarins er heilu prósenti lægri en vísitala neysluverðs var í apríl.

Í Evrópu voru vextir lækkaðir í síðustu viku um jafn mikið og hérlendis, tölulega, eða um fjórðung úr prósentu, en við það fóru stýrivextirnir þar niður í 2% sem að gerir lækkunina hlutfallslega um þrefalt meiri en hér. Verðbólgan þar er komin niður fyrir 2% og raunstýrivextir því engir.

Ekkert annað Evrópuland notar verðtryggðar lánveitingar til húsnæðiskaupa en samt telur Seðlabankinn ekki að það hafi áhrif á miðlun peningastefnunnar hérlendis. Þó er það eitt helsta einkenni verðtryggðra húsnæðislána að hækkun vaxta er nánast öll sett á höfuðstólinn en breytir ekki mánaðarlegum greiðslum fyrir húsnæðið svo neinu nemi.

Þá er rétt að minna á að Noregur er um 15 sinnum stærri en Ísland og Svíþjóð um 30 sinnum stærra hagkerfi. Í Noregi er verðbólgan nú 3% og stýrivextir 4,5% en í Svíþjóð er verðbólgan 2,3% og stýrivextir 2,25%. Raunstýrivextir eru því nánast núll í Svíþjóð líkt og á Evrusvæðinu, en eru um 1,5% í Noregi. Hérlendis eru stýrivextir 7,25% og verðbólga 3,8% og raunstýrivextir því um 3,5%. Eða þrefaldir á við Noreg, ef húsnæðisliður gerir verðbólguna hér um einni prósentu hærri, miðað við samræmda vísitölu. Nýjastu tölur um samræmda vísitölu neysluverðs í Evrópu sýna einnig talsvert mikla gliðnun á milli verðbólgunnar hérlendis og á EES svæðinu. Áhugaverð spurning er hvaða áhrif það hafi á verðbólguvæntingar.